Het is voor de gemeenten verplicht een basisset van vijf financiële kengetallen op te nemen. Deze kengetallen zijn bedoeld om de gemeentelijke financiële positie inzichtelijker te maken en de vergelijkbaarheid tussen gemeenten te vergroten.
De provinciale toezichthouder hanteert een signaleringswaarde voor de financiële kengetallen welke hieronder zijn weergegeven.
In onderstaande tabel zijn de verplichte financiële kengetallen (BBV) opgenomen:
Kengetallen | Jaarrekening 2020 | Begroting 2021 | Jaarrekening 2021 |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | 61% | 60% | 51% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 58% | 55% | 48% |
Solvabiliteitsratio | 34% | 29% | 38% |
Grondexploitatie | 52% | 49% | 36% |
Structurele exploitatieruimte | -1,78% | 0,10% | 4,47% |
Belastingcapaciteit | 94% | 93% | 94% |
Signaleringswaarden provincie
Signaleringswaarden provincie | Minst risicovol | Neutraal | Meest risicovol |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | <90% | 90-130% | >130% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | <90% | 90-130% | >130% |
Solvabiliteitsratio | >50% | 20-50% | <20% |
Grondexploitatie | <20% | 20-35% | >35% |
Structurele exploitatieruimte | 0,00% | 0,00% | <0% |
Belastingcapaciteit | <95% | 95-105% | >105% |
De kengetallen van de jaarrekening 2021 vergeleken met de signaleringswaarden van de provincie.
Kengetallen | Minst risicovol | Neutraal | Meest risicovol |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | X | ||
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | X | ||
Solvabiliteitsratio | X | ||
Grondexploitatie | X | ||
Structurele exploitatieruimte | X | ||
Belastingcapaciteit | x |
Netto schuldquote
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Bij een schuldquote hoger dan 130% is er sprake van een zeer hoge schuld. Volgens de VNG bevindt de schuldquote van een gemeente zich normaal tussen de 0% en 100%. Een netto-schuldquote die boven de 100% uitstijgt geeft aan dat er weinig leencapaciteit over is om de gevolgen van financiële tegenvallers op te vangen. De werkelijke netto schuldquote van de gemeente Meierijstad ligt op 51%. voor 2021.
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
Omdat bij verstrekte leningen onzekerheid kan bestaan of ze allemaal worden terugbetaald wordt bij de berekening van de netto schuldquote onderscheid gemaakt door het kengetal te berekenen zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Op die manier wordt duidelijk wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en wat dat betekent voor de schuldenlast.
De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen is voor 2021 berekend op 48%. Hoewel over de verstrekte leningen een risico gelopen wordt, kan verondersteld worden dat deze middelen worden terugbetaald.
Solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid.
Als signaalwaarde voor de solvabiliteitsratio geldt een percentage van 20%. Bij een solvabiliteitsratio lager dan 20% heeft een gemeente zijn bezit zeer zwaar belast met schuld. De solvabiliteitsratio voor 2021 van de gemeente Meierijstad is 38%. Voorzichtigheid is geboden bij een ratio tussen de 20 en 30%.
Grondexploitatie
Dit kengetal geeft weer hoe de boekwaarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Het kengetal voor 2021 is voor de gemeente Meierijstad 36%. De activiteiten van de grondexploitatie kunnen worden gekwalificeerd als risicovol gelet op de VNG richtlijn waarbij de boekwaarden van de gemeentelijke grondexploitaties worden afgezet tegen de totale baten van de gemeente Meierijstad (>35%). In de paragraaf grondbeleid zijn de voornaamste risico's beschreven.
Structurele exploitatieruimte
Voor de beoordeling van de financiële positie is het van belang te kijken naar dit kengetal. Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is, doordat wordt gekeken naar de structurele baten en structurele lasten en deze worden vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken.
Voor 2021 komt de exploitatieruimte uit op 4,47%. Hoger dan de afgelopen jaren en het resultaat in de meerjarenraming. Dit zou betekenen dat er nog een aanzienlijke structurele ruimte is.
In 2021 is er een handreiking van de provincie gekomen, met een nadere duiding van wat onder incidenteel moet worden verstaan. De belangrijkste wijziging is dat de aard van de raming van de baten en lasten het belangrijkste criterium is om te bepalen of baten en lasten structureel of incidenteel zijn. Zo worden bijvoorbeeld de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de opbrengsten uit de onroerende zaakbelasting OZB als structureel gezien. Eenmalige afwijkingen op deze posten worden niet als incidenteel gezien. Deze zitten in het structurele resultaat omdat de 'aard van de baten' als structureel wordt gezien. Door het niet opnemen van deze posten op het overzicht van incidentele baten en lasten, wordt het structureel saldo positief beïnvloed.
Het jaarrekeningresultaat 2021 wordt met name veroorzaakt door eenmalige afwijkingen op structurele budgetten.
Belastingcapaciteit
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het COELO publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. De belastingdruk in de gemeente Meierijstad ligt voor 2021 onder het niveau van het landelijk gemiddelde .